در دنیای پررقابت امروز، مدرک زبان انگلیسی معتبر یکی از ضروریترین پیشنیازها برای اپلای تحصیلی، مهاجرت یا استخدام در کشورهای انگلیسیزبان است. از میان آزمونهای بینالمللی، IELTS و TOEFL دو گزینه بسیار شناختهشده هستند که هزاران نفر هر سال در سراسر جهان آنها را انتخاب میکنند. اما سؤال اصلی این است: کدام آزمون برای شما مناسبتر است؟ در این مقاله از سیروم، به مقایسه کامل و عملیاتی بین این دو آزمون میپردازیم تا تصمیمگیری برایتان آسانتر شود.

آزمون آیلتس (International English Language Testing System) و تافل (Test of English as a Foreign Language) دو آزمون بینالمللی پرطرفدار برای سنجش توانایی زبان انگلیسی داوطلبان هستند که توسط هزاران موسسه آموزشی، مهاجرتی و تجاری در سراسر جهان پذیرفته میشوند. هر دو آزمون دارای چهار مهارت اصلی: خواندن (Reading)، شنیدن (Listening)، نوشتن (Writing) و صحبت کردن (Speaking) هستند، اما ساختار، فرمت، مقیاس نمرهدهی، میزان پذیرش و حتی تجربه داوطلبان تفاوتهایی بنیادین دارد.
پلتفرم برگزاری: آیلتس به صورت کتبی (کاغذی) و نیز نسخه کامپیوتری (آیلتس کامپیوتری) برگزار میشود.
بخشها: چهار مهارت اصلی — خواندن (Reading)، شنیدن (Listening)، صحبت کردن (Speaking)، نوشتن (Writing).
اسپیکینگ: بخش مکالمه در آیلتس معمولاً به صورت رودررو با ممتحن (انسان) است، که این برای بعضی شرکتکنندگان مزیت بزرگی دارد چون مکالمه طبیعیتری است.
زمان کل: بسته به نسخه آزمون، آیلتس حدود ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه طول میکشد (برای نسخه کاغذی).
نمرهدهی: مقیاس نمره از 0 تا 9 است؛ برای هر بخش مهارت نمره جداگانه گرفته میشود و نمره کل میانگین آنهاست.
انواع آزمون:
آکادمیک (Academic): برای متقاضیان تحصیل در دانشگاهها طراحی شده است.
جنرال (General Training): مناسب برای اهداف کاری، مهاجرت یا موقعیتهایی غیرتحصیلی.
اعتبار آزمون: نمره آیلتس تا ۲ سال اعتبار دارد.

موسسه برگزارکننده: تافل توسط ETS (Educational Testing Service) طراحی و برگزار میشود.
بخشها: مانند آیلتس، تافل هم چهار مهارت را میسنجَد: Reading، Listening، Speaking، Writing.
نسخهها: مهمترین نسخهها عبارتاند از:
TOEFL iBT (Internet-Based Test): نسخه رایج و پرطرفدار.
تافل کاغذی (PBT): در برخی مناطق که دسترسی به اینترنت محدود است، استفاده میشود.
همچنین برخی نسخههای خاصتر مثل تافل Essentials یا هومادیشن هم وجود دارند.
زمان آزمون: طول آزمون تافل متغیر است، اما بخشهای مختلف آن مجموعاً ممکن است تا چند ساعت طول بکشد. (در منابع مختلف اطلاعات متفاوتی داده شده است؛ برای مثال برخی منابع زمانهای تجربی متفاوت گزارش میدهند.)
نمرهدهی: در تافل iBT، هر بخش از ۰ تا ۳۰ نمره دارد و نمره کل از جمع این چهار بخش محاسبه میشود، بنابراین نمره کل بین ۰ تا ۱۲۰ خواهد بود.
اعتبار آزمون: مشابه آیلتس، نمره تافل نیز معمولاً تا ۲ سال معتبر است.
پذیرش نسخه خانگی: تافل نسخه “هوم ادیشن” دارد، اما در برخی کشورها (یا برای برخی مقاصد مثل ویزا) ممکن است قابل قبول نباشد — بنابراین باید شرایط مقصدتان را چک کنید.

آیلتس در بیش از ۱۲۵۰۰ موسسه و سازمان (در ۱۴۰ کشور) و تافل در بیش از ۱۳۰۰۰ نهاد (در ۱۶۰+ کشور) قابل اعتبارسنجی است. آیلتس بیشتر برای مهاجرت، تحصیل یا کار در بریتانیا، کانادا، استرالیا و اروپا توصیه میشود، در حالی که تافل مورد علاقه دانشگاههای آمریکا است اما در بسیاری از دانشگاههای اروپایی و کانادایی نیز معتبر است.
هر دو آزمون برای مهاجرت، تحصیل و فرصتهای شغلی رتبه بالایی دارند.
جدول مقایسه ساختاری و فرمی آزمونها:
| مهارت | آیلتس (IELTS) | تافل (TOEFL iBT) |
|---|---|---|
| خواندن | ۳ بخش متنوع (۴۰ سؤال، ۶۰ دقیقه) | ۳-۴ متن آکادمیک (۳۰-۴۰ سؤال، ۵۴–۷۲ دقیقه) |
| شنیدن | لهجههای متنوع (آمریکایی، بریتانیایی و غیره)، مکالمه و مونولوگ | بیشتر لهجه آمریکایی، سخنرانی و مکالمه آکادمیک |
| صحبت کردن | مصاحبه رودررو با اگزمینر (۱۱–۱۴ دقیقه) | پاسخ ضبطشده در کامپیوتر (۴ بخش، ۱۷ دقیقه) |
| نوشتن | ۲ تسک (تحلیل تصویر و مقاله/نامه، ۶۰ دقیقه) | ۲ تسک (یکپارچه و مستقل، ۵۰ دقیقه) |
| فرمت | کاغذی و کامپیوتری (بسته به کشور) | تماماً کامپیوتری (iBT) |
آیلتس: هر بخش بین ۰ تا ۹ و میانگین نهایی به صورت band score (۰ تا ۹) گزارش میشود، با افزایشهای نیم-نمرهای (مثل ۶.۵).
تافل: هر بخش دارای ۳۰ امتیاز است و نمره کلی از ۱۲۰ محاسبه میشود. هر امتیاز فقط عدد کامل (۱۲۰=4∗304∗30).

جدول تبدیل تقریبی نمرات:
| آیلتس | تافل iBT |
|---|---|
| ۹ | ۱۱۸–۱۲۰ |
| ۸.۵ | ۱۱۵–۱۱۷ |
| ۸ | ۱۱۰–۱۱۴ |
| ۷.۵ | ۱۰۲–۱۰۹ |
| ۷ | ۹۴–۱۰۱ |
| ۶.۵ | ۷۹–۹۳ |
| ۶ | ۶۰–۷۸ |
آیلتس:
نوشتن دستی (در مدل کاغذی) یا تایپی (در مدل کامپیوتری) بسته به انتخاب کشور.
مصاحبه واقعی با اگزمینر باعث کاهش استرس برای بسیاری از داوطلبان میشود.
سوالات متنوع مثل تکمیل جدول، خلاصهنویسی، انتخاب عنوان و غیره از منابع عمومی و تخصصی.
تافل:
کاملا آنلاین و مبتنی بر تایپ است.
تمرکز آزمون بر روی انگلیسی آکادمیک است و متنها اغلب سختتر و تک لهجه (آمریکایی) هستند.
در بخش Speaking باید به رایانه صحبت کنید و نمونه صدای ضبطشده ارسال میکنید.
آیلتس: حدود ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه
تافل: پس از تغییرات ۲۰۲۳، حدود ۱ ساعت و ۵۶ دقیقه.
هزینه آیلتس و تافل اغلب نزدیک به هم و در ایران حدود 30 میلیون تومان است.
اعتبار هر دو مدرک ۲ سال است.

نظر ۸۰٪ شرکتکنندگان فرومهای جهانی: آیلتس بهویژه در بخش Speaking و Reading سادهتر به نظر میرسد.
اگر در شنیدن یا صحبت کردن قوی هستید یا تعامل انسانی را ترجیح میدهید، آیلتس گزینه بهتری است. اگر تایپ و کار با فرمت تستهای چند گزینهای را دوست دارید و به سبک آکادمیک علاقه دارید، تافل پیشنهاد میشود.
بسته به کشور و رشته تحصیلی الزامات متفاوت است، در آمریکا تافل اولویت دارد و کانادا، استرالیا، بریتانیا آیلتس.
در تافل، بخش لیسنینگ به صورت کامپیوتری اجرا میشود و بخش زیادی از محتوای صوتی در طول آزمون ارائه میشود، سپس سوالات پرسیده میشوند. از آنجا که در برخی موارد شما مجاز به یادداشتبرداری (note-taking) هستید، مهارت در یادداشتبرداری میتواند تاثیر زیادی در عملکرد داشته باشد.
به طور کلی، بسیاری معتقدند که لیسنینگ تافل چالشیتر است، بهویژه چون فایل صوتی کامل پخش میشود و سپس سوالات سرویس داده میشوند، نه همزمان.
در آیلتس، لیسنینگ ساختار متفاوتی دارد و ممکن است برای برخی شرکتکنندگان آسانتر به نظر برسد (بسته به تجربه انگلیسی شنیداری و استراتژی یادداشتبرداری).
یکی از نقاط قوت آیلتس همین بخش رودررو است؛ مکالمه با ممتحن واقعی به شکل طبیعیتر انجام میشود، و بسیاری از داوطلبان این نوع تعامل را ترجیح میدهند چون استرس کمتری برای صحبت وجود دارد یا امکان بازخورد غیرکلامی هست.
تافل برعکس، بخش اسپیکینگ به صورت ضبطشده است: شما جلوی میکروفون صحبت میکنید و پاسخها ضبط میشوند، سپس ارزیابی میشوند.
این تفاوت معنی دارد: اگر از صحبت با کامپیوتر خوشتان نمیآید یا ترجیح میدهید با انسان مکالمه کنید، آیلتس گزینه بهتری است؛ اما اگر استرس مکالمه رودررو دارید، تافل میتواند مناسبتر باشد.
در آیلتس، بخش نوشتن معمولاً روی کاغذ (در نسخه کتبی) یا روی کامپیوتر (در نسخه کامپیوتری) انجام میشود، بسته به نوع آزمون.
در تافل iBT، نوشتن روی کامپیوتر است. بسیاری از داوطلبان که تایپ سریع و مهارت تایپ دارند، این تفاوت را یک مزیت میدانند چون دستخط اهمیت ندارد.
همچنین، در تافل نوشتن ممکن است بخش ترکیبی (integrated) وجود داشته باشد: به عنوان مثال، ابتدا باید از متن خوانده شده یا فایل صوتی استفاده کرده و سپس پاسخ دهید. این سبک ترکیبی میتواند چالشی باشد، اما برای کسانی که از قبل با آن آشنا هستند یا در دانشگاه تجربه دارند، مزیت است.
بخش ریدینگ هر دو آزمون متنوع است، اما نوع سؤالها، زمانبندی، و موضوعات متفاوت میتواند بر ترجیح شما تأثیر بگذارد.
در تافل، تعداد سوالات زیاد است و معمولاً نیاز دارد به سرعت خواندن، درک متن و انتخاب گزینهها. همچنین زمانبندی دقیقتر است و ممکن است برای کسانی که وقتسنجیشان ضعیف است، دشوار باشد.
در آیلتس، متنها معمولاً کوتاهتر یا متوسطتر هستند، و نوع سوالات میتواند تنوع بیشتری داشته باشد (اخیاری، درست/نادرست، پر کردن جای خالی، پاسخ کوتاه و غیره). این میتواند برای داوطلبانی که با سبک آزمون آشنا هستند یا راحتتر بین انواع سوالات جابجا میشوند، مناسبتر باشد.
مدیریت زمان با تستهای آزمایشی کامل هفتگی و تحلیل اشتباهات.
تمرین تکنیکهای skimming و scanning برای خواندن سریع و دقیق.
شبیهسازی روز آزمون و کاهش اضطراب با تمرین در شرایط واقعی.
استفاده از منابع معتبر بریتیش کانسیل، Cambridge English، IELTS Liz و سوشال/فرومها.
تمرکز بر تنوع ساختار جمله در رایتینگ و توسعه واژگان کاربردی.
ضبط جلسات اسپیکینگ و تحلیل نقاط ضعف تلفظ و گرامر.
وقتگذاری بر روی مدیریت زمان و تمرین تستهای نمونه، به خصوص با ترجمه متون آکادمیک.
بهرهگیری از اپلیکیشنهایی مثل Magoosh و رسمی ETS برای تمرین.
تمرین یادداشتبرداری دقیق هنگام شنیدن و استفاده از محتوای آموزشی حقیقی مثل TED Talks.
تمرکز روی مهارت تایپ سریع و خلاصهنویسی برای بخش Writing و Speaking.
شرکت در آزمونهای آزمایشی و تحلیل پاسخها برای یادگیری الگوهای سوالی.
یکی از نکات تعیینکننده هنگام انتخاب آزمون، این است که کدام آزمون در کشور مقصد یا دانشگاه مورد نظر شما بیشتر پذیرفته میشود یا مطلوب است:
اکثر دانشگاهها در سراسر جهان، چه در ایالات متحده آمریکا، چه در بریتانیا، استرالیا، کانادا و نقاط دیگر، حداقل یکی از این آزمونها را به عنوان مدرک زبان میپذیرند.
با این حال، در برخی کشورها یا دانشگاهها ترجیح وجود دارد:
تافل بسیار رایج در دانشگاههای آمریکایی است؛ برخی از این دانشگاهها تافل را به عنوان مدرک اصلی زبان بینالمللی ترجیح میدهند.
آیلتس در کشورهای مانند بریتانیا، استرالیا و دیگر کشورهایی با لهجه انگلیسی بریتیش کاربرد زیادی دارد؛ همچنین نوع جنرال آیلتس برای مهاجرت یا اهداف کاری مفید است.
اعتبار مدرک برای سازمانهای مهاجرتی: بعضی کشورها یا سازمانهای مهاجرت، نوع خاص آیلتس (مثلاً IELTS UKVI) را برای اهداف ویزا قبول دارند.
بنابراین، هنگام انتخاب آزمون باید حتماً بررسی کنید که دانشگاه یا سازمان مقصد شما دقیقاً چه مدرکی را میپذیرد (و چه نمرهای لازم است).

| ویژگی | آیلتس | تافل |
|---|---|---|
| تعاملی بودن | مصاحبه حضوری، مناسب افراد اجتماعی | گفتگوی ضبط شده با کامپیوتر |
| فرمت سوالات | متنوع: رایتینگ، خلاصهنویسی، تشخیص عنوان و... | اکثرا چند گزینهای با تمرکز بیشتر آکادمیک |
| مدت زمان | شاید کمی طولانیتر | آزمون کوتاهتر (کمتر از ۲ ساعت) |
| لهجه | بریتانیایی، استرالیایی، آمریکایی و غیره | عمدتا آمریکایی |
| مناسب کشورها | UK, Canada, Australia, Europe | USA و جهانی |
اگر به ارتباط رودررو علاقه دارید یا متقاضی مهاجرت به بریتانیا/کانادا/استرالیا هستید، آیلتس پیشنهاد میشود. اگر به فضای آنلاین و سیستمهای آمریکایی علاقه دارید و دانشگاه مقصد شما آمریکا است، تافل را انتخاب کنید. در نهایت مهارتهای فردی و تجربه تستهای آزمایشی در انتخاب آزمون مؤثرتر از هر چیز دیگری است. در نهایت، هیچ «یک آزمون کامل» وجود ندارد که برای همه بهترین باشد. تصمیمگیری بین آیلتس و تافل باید بر اساس ترکیبی از فاکتورهای زیر صورت گیرد:
هدف تحصیلی یا مهاجرتی شما
سبک یادگیری و راحتی با مکالمه رودررو یا ضبطشده
مهارت تایپ، یادداشتبرداری و مدیریت زمان
الزاماتی که دانشگاه یا کشور مقصد برای مدرک زبان دارد
هزینه و دسترسی به مراکز آزمون
اگر این عوامل را به درستی بسنجید، میتوانید آزمونی را انتخاب کنید که بیشترین شانس موفقیت را برایتان دارد و بهرهوری زمان مطالعهتان را به حداکثر برسانید.
منابع: Which test should I choose: IELTS or TOEFL? | TOEFL vs IELTS: which is the easier English test for you? | IDP IELTS Indonesia